Far away from home: the voices, the body and the periphery
Ik kom uit het Oostblok en woon in Nederland. Ik werd ooit ‘communist’ genoemd. Ik wil begrijpen wat dit betekent.
Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog keek de Nederlandse regering in het gezicht van het Rode Leger en zag een veroveraar. Nederlandse communisten waren belangrijk geweest in het verzet, maar werden niet erkend. Het tegenovergestelde gebeurde in Oost-Europa. Communisten namen de macht, nu beschouwd als crimineel en totalitair. Sommige politici van nu zijn verbonden met de staatsveiligheidsdiensten van toen. Oud ‘communistisch’ bestuur veroorzaakt vandaag de dag emigratie, corruptie en armoede.
Ik vergelijk het communisme en het nazisme visueel. Nederlandse communisten werden naar concentratiekampen gestuurd. In Bulgarije stuurden communisten hun vijanden naar werkkampen. Hoe organiseren deze verschillende samenlevingen monumenten voor hun slachtoffers? Hoe bouw je een verhaal op dat kritisch, maar ethisch is en de dialoog stimuleert voor wederzijds begrip?
Georges Perec schreef in ‘Thoughts of Sorts’:”Alle utopieën zijn deprimerend omdat ze geen ruimte laten voor verandering, om te verschillen, voor wie ‘anders’ is. Alles is geordend; orde regeert. Achter elke utopie schuilt een groot taxonomisch ontwerp: een vaste plek voor alles en alles een vaste plek.”
